Το Δημοτικό Σχολείο του Προφήτη Ηλία
Στην είσοδο του χωριού αριστερά, σε ένα ενιαίο χώρο βρίσκονται τα κτίρια και οι εγκαταστάσεις του Γυμνασίου, του Δημοτικού και του Νηπιαγωγείου. Υπάρχει επίσης μεγάλη αίθουσα πολλαπλών χρήσεων πλήρως εξοπλισμένη για κάθε είδους δραστηριότητες. Αξίζει να σημειωθεί η σημαντική οικονομική και όχι μόνο συμβολή του Μιχαήλ Μπολάκη στη δημιουργία του Δημοτικού Σχολείου και του Γυμνασίου.
Το Δημοτικό Σχολείο ιδρύθηκε το 1898 και στεγαζόταν αρχικά σε διάφορα σημεία του χωριού. Το κεντρικό κτίριο τελειοποιήθηκε και πήρε τη σημερινή του μορφή το Σεπτέμβριο του 1953. Για την εποχή εκείνη ήταν ένα πρωτοποριακό Σχολείο και κάλυπτε πλήρως τις ανάγκες και τις παιδαγωγικές αντιλήψεις της εποχής. Στην πορεία όμως το χωριό μεγάλωσε, οι ανάγκες πολλαπλασιάστηκαν και συνεχώς γίνονταν συμπληρώσεις και προσθήκες.
Ο Προφήτης Ηλίας και η ιστορία του
Αρχαία χρόνια
Ο Προφήτης Ηλίας είναι ένα ιστορικό χωριό. Αναφέρεται ότι υπάρχουν στοιχεία από τη Μεσομινωική και Υστερομινωική περίοδο. Νοτιοανατολικά του Προφήτη Ηλία υψώνεται το επιβλητικό δίκορφο ύψωμα η γνωστή σήμερα Ρόκκα. Φαίνεται ότι στο χώρο του ήταν κτισμένη η ακρόπολη της προϊστορικής Λυκάστου μιας από τις εκατό πόλεις της Κρήτης που αναφέρει ο Όμηρος. Η Λύκαστος έστειλε καράβια με πολεμιστές στην εκστρατεία της Τροίας και λέγεται ότι αποτελούσε το μήλον της έριδος μεταξύ Κνωσίων και Γορτυνίων. Ανασκαφές έφεραν στο φως στοιχεία που βεβαιώνουν την ύπαρξη κατεστραμμένου ανακτόρου στην περιοχή της αρχαίας Λυκάστου που πρέπει να καταλάμβανε μια έκταση 18 στρεμμάτων.
Βυζαντινά χρόνια
Ο Νικηφόρος Φωκάς το 961 οικοδόμησε ένα μεγαλοπρεπές φρούριο που θα προστάτευε την περιοχή του Ηρακλείου από τους κουρσάρους κι απ’ όλους τους κατά καιρούς εισβολείς. Το φρούριο αυτό το ονόμασε Τέμενος και του έδωσαν το όνομα Ρόκκα. Αργότερα το παραχώρησαν ως φέουδο στην οικογένεια Κορέσι, μετά στους Κορνάρους και τέλος στο ΜιδενέτοΚουερίν. Το φρούριο επιδιορθώθηκε το 16ο αιώνα για να προστατέψει τους χριστιανούς από τους Τούρκους. Αυτοί όταν κατέλαβαν την Κρήτη το 1669 το παραχώρησαν με σουλτανικό φιρμάνι στον προδότη του Χάνdακα Αντρέα Μπαρότσι.
Το Κανλί Καστέλι
Η αρχική ονομασία του Προφήτη Ηλία ήταν Κανλί Καστέλι που προέρχεται από το τούρκικο Κανλί, που σημαίνει ματωμένο και το ιταλικό Καστέλι, που σημαίνει φρούριο. Ονομάστηκε Κανλί Καστέλι, δηλαδή Ματωμένο Φρούριο, από μια πανωλεθρία που έπαθαν οι Τούρκοι εδώ από τους Βενετο-Κρητικούς το 1647 όταν το τούρκικο αίμα έτρεξε ποτάμι.
Στα βενετσιάνικα χρόνια το Κανλί Καστέλι ήταν βούργος, δηλαδή οικισμός των βιλάνων των καλλιεργητών της γης, των κτημάτων μεγάλων φεουδαρχών ιδιοκτητών της περιοχής. Σε όλη τη διάρκεια της Βενετοκρατίας, ο τόπος θεωρούνταν τόπος ικανός για να προστατέψει τον πληθυσμό του Χάνδακα (Ηρακλείου).
Η έντονη παρουσία στην τοπική ιστορία συνεχίζεται και μέχρι τη Μάχη της Κρήτης και την Εθνική Αντίσταση όπου οι κάτοικοι πρόσφεραν τα πάντα με το πάθος που τους διακρίνει.
Η μετονομασία
Το 1955 το Κανλί Καστέλι μετονομάζεται σε Προφήτης Ηλίας από τον ομώνυμο βυζαντινό ναό του χωριού και διατηρεί μέχρι σήμερα αυτό το όνομα.
Στην είσοδο του χωριού αριστερά, σε ένα ενιαίο χώρο βρίσκονται τα κτίρια και οι εγκαταστάσεις του Γυμνασίου, του Δημοτικού και του Νηπιαγωγείου. Υπάρχει επίσης μεγάλη αίθουσα πολλαπλών χρήσεων πλήρως εξοπλισμένη για κάθε είδους δραστηριότητες. Αξίζει να σημειωθεί η σημαντική οικονομική και όχι μόνο συμβολή του Μιχαήλ Μπολάκη στη δημιουργία του Δημοτικού Σχολείου και του Γυμνασίου.
Το Δημοτικό Σχολείο ιδρύθηκε το 1898 και στεγαζόταν αρχικά σε διάφορα σημεία του χωριού. Το κεντρικό κτίριο τελειοποιήθηκε και πήρε τη σημερινή του μορφή το Σεπτέμβριο του 1953. Για την εποχή εκείνη ήταν ένα πρωτοποριακό Σχολείο και κάλυπτε πλήρως τις ανάγκες και τις παιδαγωγικές αντιλήψεις της εποχής. Στην πορεία όμως το χωριό μεγάλωσε, οι ανάγκες πολλαπλασιάστηκαν και συνεχώς γίνονταν συμπληρώσεις και προσθήκες.
Ο Προφήτης Ηλίας και η ιστορία του
Αρχαία χρόνια
Ο Προφήτης Ηλίας είναι ένα ιστορικό χωριό. Αναφέρεται ότι υπάρχουν στοιχεία από τη Μεσομινωική και Υστερομινωική περίοδο. Νοτιοανατολικά του Προφήτη Ηλία υψώνεται το επιβλητικό δίκορφο ύψωμα η γνωστή σήμερα Ρόκκα. Φαίνεται ότι στο χώρο του ήταν κτισμένη η ακρόπολη της προϊστορικής Λυκάστου μιας από τις εκατό πόλεις της Κρήτης που αναφέρει ο Όμηρος. Η Λύκαστος έστειλε καράβια με πολεμιστές στην εκστρατεία της Τροίας και λέγεται ότι αποτελούσε το μήλον της έριδος μεταξύ Κνωσίων και Γορτυνίων. Ανασκαφές έφεραν στο φως στοιχεία που βεβαιώνουν την ύπαρξη κατεστραμμένου ανακτόρου στην περιοχή της αρχαίας Λυκάστου που πρέπει να καταλάμβανε μια έκταση 18 στρεμμάτων.
Βυζαντινά χρόνια
Ο Νικηφόρος Φωκάς το 961 οικοδόμησε ένα μεγαλοπρεπές φρούριο που θα προστάτευε την περιοχή του Ηρακλείου από τους κουρσάρους κι απ’ όλους τους κατά καιρούς εισβολείς. Το φρούριο αυτό το ονόμασε Τέμενος και του έδωσαν το όνομα Ρόκκα. Αργότερα το παραχώρησαν ως φέουδο στην οικογένεια Κορέσι, μετά στους Κορνάρους και τέλος στο ΜιδενέτοΚουερίν. Το φρούριο επιδιορθώθηκε το 16ο αιώνα για να προστατέψει τους χριστιανούς από τους Τούρκους. Αυτοί όταν κατέλαβαν την Κρήτη το 1669 το παραχώρησαν με σουλτανικό φιρμάνι στον προδότη του Χάνdακα Αντρέα Μπαρότσι.
Το Κανλί Καστέλι
Η αρχική ονομασία του Προφήτη Ηλία ήταν Κανλί Καστέλι που προέρχεται από το τούρκικο Κανλί, που σημαίνει ματωμένο και το ιταλικό Καστέλι, που σημαίνει φρούριο. Ονομάστηκε Κανλί Καστέλι, δηλαδή Ματωμένο Φρούριο, από μια πανωλεθρία που έπαθαν οι Τούρκοι εδώ από τους Βενετο-Κρητικούς το 1647 όταν το τούρκικο αίμα έτρεξε ποτάμι.
Στα βενετσιάνικα χρόνια το Κανλί Καστέλι ήταν βούργος, δηλαδή οικισμός των βιλάνων των καλλιεργητών της γης, των κτημάτων μεγάλων φεουδαρχών ιδιοκτητών της περιοχής. Σε όλη τη διάρκεια της Βενετοκρατίας, ο τόπος θεωρούνταν τόπος ικανός για να προστατέψει τον πληθυσμό του Χάνδακα (Ηρακλείου).
Η έντονη παρουσία στην τοπική ιστορία συνεχίζεται και μέχρι τη Μάχη της Κρήτης και την Εθνική Αντίσταση όπου οι κάτοικοι πρόσφεραν τα πάντα με το πάθος που τους διακρίνει.
Η μετονομασία
Το 1955 το Κανλί Καστέλι μετονομάζεται σε Προφήτης Ηλίας από τον ομώνυμο βυζαντινό ναό του χωριού και διατηρεί μέχρι σήμερα αυτό το όνομα.